Στην ψυχολογια η ψυχογενης ανορεξια είναι μια διαταραχή στην σίτιση και την πρόσληψη τροφής. Σύμφωνα με την ψυχολογια και τις έρευνες που έχουν γίνει ξεκινά κυρίως στην εφηβεία (μέση ηλικία έναρξης τα 17). Στην ψυχολογία είναι ένα σύνδρομο αυτοεπιβαλλόμενης ασιτίας στο οποίο το άτομο με τη θέλησή του περιορίζει την πρόσληψη τροφής καθώς φοβάται έντονα μήπως παχύνει. Σύμφωνα με την ψυχολογία η ψυχογενής ανορεξία ενισχύεται από τη σημερινή εικόνα της σύγχρονης μόδας και των πολύ αδύνατων μοντέλων και των αντίστοιχων προτύπων. Τα πρότυπα αυτά όμως δεν είναι η αιτία, αλλά η δομή της ψυχοσύνθεσης και της ψυχολογίας του που καταφεύγει σε αυτή την τόσο επικίνδυνη για την υγεία του συμπεριφορά. Το θετικό είναι πως αν το άτομο παραδεχτεί το πρόβλημά του, επιλέξει να κάνει θεραπεία και επιλέξει έναν ειδικευμένο ψυχοθεραπευτή μπορεί να γλιτώσει τη ζωή του αλλά και να λύσει προσωπικές βαθύτερες συγκρούσεις που το οδήγησαν στην ψυχογενή ανορεξία.
Βασικά χαρακτηριστικά της Ψυχογενής Ανορεξίας:
- Άρνηση του ατόμου να διατηρήσει ένα ελάχιστο φυσιολογικό βάρος καθώς ακόμα και όταν είναι αδύνατο νομίζει πως είναι παχύ
- Διαταραχή της σωματικής εικόνας. Το άτομο δεν μπορεί να δει την πραγματική του εικόνα στον καθρέπτη αλλά βλέπει ένα άτομο παχύ που χρειάζεται οπωσδήποτε να αδυνατήσει. Αυτό συμβαίνει ακόμα και όταν έχει φτάσει σε σημείο εξαθλίωσης και υποσιτισμού.
- Έντονος φόβος του ατόμου μήπως γίνει παχύ
- Σημαντική απώλεια βάρους απότομα και με σοβαρές επιπτώσεις σε όλα τα όργανα του σώματος και στην γενικότερη υγεία του ατόμου. Μπορεί να φτάσει ακόμα και σε σημείο να σταματήσουν να λειτουργούν κάποια όργανα από το ελάχιστο έως καθόλου φαγητού που περνάει στον οργανισμό
- Αμηνόρροια στις γυναίκες. Σταματάει η περίοδος για κάποιους μήνες ή και εντελώς ακόμα και πριν τη σημαντική απώλεια βάρους
Ουσιαστικά στην ανορεξία προσβάλλεται η αίσθηση του εαυτού, η ταυτότητα και η αυτονομία:
- Τα άτομα αυτά νιώθουν παχιά ακόμα και όταν έχουν σκελετωθεί
- Η απώλεια βάρους δεν καθησυχάζει το φόβο της παχυσαρκίας
- Η όρεξη προσβάλλεται αργά στην πορεία της διαταραχής
Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε ότι κάποιο άτομα έχει ανορεξία;
Όταν βλέπουμε αισθητή απώλεια βάρους. Η απώλεια βάρους επιτυγχάνεται με:
- Μείωση της συνολικής ποσότητας τροφής
- Ελάττωση υδατανθράκων – λίπους
- Προκλητούς εμετούς αμέσως μετά από κάθε γεύμα
- Χρήση καθαρτικών ή διουρητικών
- Εξαντλητική άσκηση
Υπάρχουν δύο τύποι:
Πρώτος τύπος σε πρώτο στάδιο είναι ο περιοριστικός όπου εφαρμόζει σχεδόν συνεχώς διάφορες δίαιτες, κάνει νηστεία και υπερβολική άσκηση
Δεύτερος τύπος σε δεύτερο στάδιο είναι με υπερφαγίες και κάθαρση. Προσλαμβάνει κάποιες μικρές ποσότητες τροφής που θεωρεί μεγάλες και αμέσως μετά προκαλεί εμετό και παίρνει διουρητικά και καθαρτικά για να απαλλαγεί από τα κιλά που θα του επιφέρει η τροφή. Όλα αυτά έχουν ως στόχο την απώλεια βάρους και τον πετυχαίνουν, μόνο που τελικά το άτομο φτάνει να γίνεται σκελετωμένο.
Η ψυχογενής ανορεξία είναι δυνητικά θανατηφόρος. Συχνά κάποιοι αθλητές είναι ανορεκτικοί.
Συνήθη συμπτώματα, διαταραχές και επιπλοκές:
- Καταθλιπτικά συμπτώματα έως και τον βαθμό της μείζων καταθλιπτικής διαταραχής
- Ψυχαναγκαστικές – Καταναγκαστικές, δηλαδή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές με ευλάβια, όπου οι περισσότερες συνδέονται με τη λήψη τροφής
- Τα άτομα φοβούνται και γενικότερα αποφεύγουν με κάθε τρόπο να φάνε δημόσια
- Προβλήματα ελέγχου των παρορμήσεων, συνήθως κάνουν παράλληλα κατάχρηση ουσιών
- Ευμετάβλητη διάθεση, αλλάζουν πολύ εύκολο και πολύ γρήγορα γνώμη για πολλά καθημερινά πράγματα
- Παθολογικά προβλήματα
- Η χειρότερη επιπλοκή της ανορεξίας και όχι και τόσο σπάνια είναι ο θάνατος
Το 90% των ανορεκτικών ατόμων είναι γυναίκες. Το 0,5% έως και το 1% σε γυναίκες όψιμης εφηβείας. Η συχνότητα της διαταραχής αυξήθηκε την τελευταία δεκαετία. Η έναρξη της διαταραχής συχνά συνδέεται με κάποιο στρεσογόνο γεγονός.
Πορεία της ανορεξίας:
- Ίαση μετά από ένα μοναδικό επεισόδιο
- Υποτροπές, δηλαδή το άτομο επανέρχεται στην ανορεξία μετά από ένα διάστημα, αφού το πρόβλημα που το οδήγησε εκεί δεν έχει ξεπεραστεί
- Προοδευτική επιδείνωση
Μπορεί να καταλήξει σε θάνατο από:
- Ασιτία
- Αυτοκτονία
- Ηλεκτρολυτικές διαταραχές που έχουν προκαλέσει οι εμετοί, τα διουρητικά και τα καθαρτικά
ΨΩΝΙΣΤΕ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ AMAZON ΣΗΜΕΡΑ ΚΙΟΛΑΣ:
ΜΕ ΚΑΘΕ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΑΠΟ 25 ΛΙΡΕΣ ΑΓΓΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΩ Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΔΩΡΕΑΝ
Κακοί προγνωστικοί παράγοντες – Πότε το άτομο είναι πιο δύσκολο να ξεπεράσει την ανορεξία;
- Όταν ξεκινάει σε μεγάλη ηλικία
- Όταν η διάρκεια της ανορεξίας είναι πολύ μεγάλη
- Όταν υπάρχουν προηγούμενες ψυχιατρικές νοσηλείες
- Όταν το άτομα πριν την ανορεξία δεν μπορούσε να προσαρμοστεί εύκολα σε νέες συνθήκες
- Όταν συνυπάρχει μαζί με την ανορεξία και κάποια διαταραχή προσωπικότητας
- Όταν υπάρχουν κακές ενδοοικογενειακές σχέσεις στο περιβάλλον του ατόμου
Αιτιολογία σύμφωνα με τις:
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ
Η ανορεξία θεωρείται μια φοβική στάση του ατόμου απέναντι στην τροφή εξαιτίας της σεξουαλικής ένταση της εφηβικής ηλικίας. Ιδιαίτερα οι ψυχοδυναμικοί τονίζουν την ασυνείδητη φαντασία και τον ασυνείδητο βαθιά απωθημένο φόβο της ανορεκτικής να μείνει έγκυος από το στόμα.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ
Πρότυπο νέας, όμορφης, αδύνατης από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Υπερβολική ενασχόληση με τη σωματική εικόνα. Σύμφωνα με τον Bruch όταν το βρέφος κλαίει η μητέρα του νομίζει ότι πεινάει και το ταϊζει κι άλλο, δεν αντιλαμβάνεται άλλα πιθανά μηνύματα που της στέλνει. Όταν έρθει η ώρα της αυτονομίας το παιδί κάνει άκαρπες προσπάθειες ανεξαρτητοποίησης. Πρωτόγονη προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης είναι η άρνηση της τροφής. Επίσης κάποιες θεωρίες λένε πως υπάρχει κληρονομική βάση και άλλες βιολογικές θεωρίες πως υπάρχει δυσλειτουργία στον υποθάλαμο του εγκεφάλου.
Όποια κι αν είναι όμως τα αίτια το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσει το άτομο πως έχει πρόβλημα και να βοηθηθεί με την υποστήριξη τους περιβάλλοντός του και με την παρακολούθηση ενός ειδικούς ψυχολόγου για να βρεθεί και να λυθεί το πρόβλημα που οδήγησε το άτομο αυτό στην ανορεξία. Υπάρχει λύση αρκεί αν έχουμε πίστη και να θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε προς το καλύτερο, κάνοντας λιγότερο κακό στον εαυτό μας.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ:
- 7 τύποι προσωπικότητας – Αναγνωρίστε τη δική σας και διορθώστε τα λάθη σας με σκληρή προσωπική δουλειά
- Τι είναι πραγματικά το αγχος και πόσο παθολογικο μπορεί να γίνει για τον καθένα μας;
- Τι συμβαίνει όταν το παιδί μας έχει άγχος αποχωρισμού και πώς μπορούμε πραγματικά να το βοηθήσουμε;
- Αγχος και καταθλιψη – Κατά πόσο μπορούν να μας κρατούν δέσμιους και τι μπορούμε να κάνουμε