Τα Στοιχεία και οι Σχέσεις όπως τα εξετάζει η Ψυχολογική Αστρολογία.

Βασίλης Παπαδολιάς vpapadolias@gmail.com

Μέρος Ι

Εισαγωγή

Στην Ψυχολογική Αστρολογία τα Στοιχεία έχουν μία ιδιαίτερη σημασία και έχουν μελετηθεί ιδιαίτερα κάτω από την σκοπιά της Ψυχολογικής Θεωρίας του Jung για το Μύθο και τη Σκιά. Ιδιαίτερα η Λιζ Γκριν, διάσημη αστρολόγος προσανατολισμένη στην γιουγκιανή ανάλυση αλλά και η Κάρεν Χάμμακερ Ζόννταγκ μία άλλη πολύ σημαντική προσωπικότητα της ψυχολογικής αστρολογίας έχουν ασχοληθεί ιδιαίτερα με την ανάλυση των 4 στοιχείων.

Κατά τη θεωρία του Jung τα τέσσερα στοιχεία που έχουμε μάθει στη κλασσική αστρολογία (φωτιά, νερό, γη και αέρας) σχετίζονται από την πλευρά της ψυχολογικής αστρολογίας με τον τρόπο που καθένας από μας προσεγγίζει τη ζωή μέσα από τις τέσσερις βασικές λειτουργίες, τη διαίσθηση, το συναίσθημα, την αντίληψη και τη λογική. Βεβαίως εδώ χρειάζονται κάποιες διευκρινίσεις, γιατί οι λέξις συχνά μας μπερδεύουν.

Λέγοντας για παράδειγμα διαίσθηση δεν εννοούμε την ψυχική ικανότητα της διαίσθησης, αλλά την ικανότητα να βλέπει κανείς στο μέλλον και να έχει πίστη και αισιοδοξία σε αυτό όπως κάνει το στοιχείο της Φωτιάς. Λέγοντας επίσης Λογική επίσης δεν εννοούμε τόσο την πρακτική πλευρά της, παρά την δυνατότητα να εξηγούμε με τη λογική τα πράγματα όπως κάνει το στοιχείο του Αέρα, να μην ταυτιζόμαστε. Τέλος λέγοντας αντίληψη, εννοούμε την αίσθηση του εδώ και τώρα και της ρεαλιστικής αποτύπωσης της πραγματικότητας που ταιριάζει στο στοιχείο της Γης. Πιο κάτω θα δούμε πιο αναλυτικά κι άλλες επεξηγήσεις.

Αυτό που έχει παρατηρηθεί στην ψυχολογική αστρολογία είναι ότι σε κάθε γενέθλιο χάρτη κυριαρχεί συνήθως ένα στοιχείο έναντι των άλλων. Ένας τρόπος να το μετρήσουμε αυτό είναι να δούμε σε ποιο από τα 4 Στοιχεία βρίσκονται οι περισσότεροι πλανήτες. Στην ψυχολογική αστρολογία αυτό το εξηγούμε λέγοντας ότι ο άνθρωπος επιλέγει - ή συνειδητοποιεί ότι για να επιβιώσει χρειάζεται - να πορευτεί στη ζωή του βασιζόμενος σε μία από τις τέσσερις παραπάνω λειτουργίες, επιλέγοντας παράλληλα να αφήσει τις άλλες σε δεύτερη μοίρα.

Με τον τρόπο αυτό θα λέγαμε ότι η κυρίαρχη λειτουργία στο χάρτη γίνεται ο Μύθος του καθενός μας, αυτό που θα θέλαμε να γίνουμε στη ζωή. Αντίθετα οι λειτουργίες που αφήνουμε στην άκρη (και κυρίως η πιο αδύναμη από αυτές) γίνεται η Σκιά μας. Αυτή που δε θα θέλαμε να έχουμε καθόλου και επιλέγουμε να την αγνοούμε.

Η λειτουργία αυτή του ψυχισμού μας περιγράφεται πολύ γλαφυρά στη συμπεριφορά των στοιχείων στις σχέσεις τους όπως έχει μελετηθεί από ειδικούς της ψυχολογικής αστρολογίας. Παίρνοντας αφορμές από εργασίες της Λιζ Γκριν θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε τη συμπεριφορά των στοιχείων στις σχέσεις, για να δούμε και την πρακτική εφαρμογή αυτής της διαδικασίας.

Το στοιχείο της Φωτιάς

Το στοιχείο της Φωτιάς με βάση τα όσα είπαμε παραπάνω κινείται με βάση τη διαίσθηση. Όμως όταν λέμε διαίσθηση, εννοούμε ότι δεν πολυμετράει τις αποφάσεις του, αλλά αποφασίζει παρορμητικά ή πιο σωστά βασισμένο στη λογική του «κάτι θα γίνει στο τέλος και όλα θα πάνε καλά». Αυτή η θετική προσέγγιση του βέβαια παρασύρει συχνά και τους άλλους και δημιουργεί μία θετική προσδοκία, με αποτέλεσμα στο τέλος όντως τα πράγματα να πηγαίνουν καλά.

Η ιδανική ζωή για το στοιχείο της Φωτιάς θα ήταν μία ζωή με προοπτικές εξερεύνησης και με πολλές δυνατότητες. Ιδανικά θα ήθελαν οι σύντροφοι τους να τους παρέχουν πολλούς βαθμούς ελευθερίας και να τους ενθαρρύνουν να προοδεύσουν. Δε θα ήθελαν να τους προκαλούν εμπόδια, ούτε να τους ρίχνουν έμμεσα ή άμεσα το ηθικό με τις δικές τους αμφιβολίες.

Ωστόσο όπως είπαμε και στην εισαγωγή το Στοιχείο της Φωτιάς έχει και τη Σκιά του. Αυτό στην Ψυχολογική Αστρολογία είναι το Στοιχείο της Γης. Αντίθετα από την κλασσική αστρολογία που απέναντι στον Κριό τοποθετούμε τον Ζυγό, δηλαδή απέναντι στη Φωτιά τοποθετούμε τον Αέρα και απέναντι στον Ταύρο τοποθετούμε τον Σκορπιό, δηλαδή απέναντι στην Γη τοποθετούμε το Νερό στην Ψυχολογική Αστρολογία τα τέσσερα στοιχεία έχουν άλλη σχέση μεταξύ τους, όπως φαίνεται στην πιο κάτω εικόνα.

Όσον αφορά τη Φωτιά τώρα, το ότι απέναντι της έχει το Στοιχείο της Γης μεταφράζεται συχνά ως αδυναμία της Φωτιάς να ασχοληθεί με τις καθημερινές υποχρεώσεις. Είναι κάτι που επιλέγει να μην ασχολείται και να το τοποθετεί στις τελευταίες του προτεραιότητες. Δε θα πληρώσει τη ΔΕΗ ή τους άλλους λογαριασμούς ούτε θα φωνάξει τον ηλεκτρολόγο να φτιάξει την πρίζα. Επίσης το Στοιχείο της Φωτιάς τρέμει μπροστά στην προοπτική της φθοράς. Της φθοράς της ύλης, της φθοράς της ομορφιάς, της Φθοράς των ονείρων. Δεν συμβιβάζεται με τα γηρατειά και δεν μπορεί να ανεχθεί την διάβρωση της ομορφιάς που φέρνει η ηλικία.

Από αυτή την άποψη οι άνθρωποι που έχουν πολλή Γη στο χάρτη τους έχουν μία κάποιου είδους «καρμική» σχέση με αυτούς που έχουν πολλή Φωτιά. Από τη μία είναι απαραίτητοι και από την άλλη ανεπιθύμητοι. Απαραίτητοι, γιατί χωρίς αυτούς η Φωτιά θα αδυνατούσε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της Από την άλλη όμως ζώντας κοντά τους, πέφτει το ηθικό της, εμποτίζεται με τη στενότητα της αντίληψης τους και δυσκολεύεται να εξερευνήσει.

Το στοιχείο της Φωτιάς έχει ανάγκη από χώρο για να αναπτυχθεί. Έχει ανάγκη την ίδια την ανάπτυξη για να νιώσει ότι ζει. Ανάπτυξη είναι η εξέλιξη, η επιτυχία, το νέο. Αν κάποιος θέλει να είναι σύντροφος τους, θα πρέπει να προσπαθήσει να τους τα παρέχει ή τουλάχιστον να μη σταθεί εμπόδιο στις προσπάθειες τους. Στην περίπτωση αυτή έχει να κερδίσει μία σχέση γεμάτη προκλήσεις. Μία σχέση που δε θα βαλτώσει και θα έχει ενδιαφέρουσες αλλαγές και εξέλιξη στην πορεία της. Παράλληλα όμως θα πρέπει να έχει πάντα κατά νου και τις πρακτικές πλευρές της ζωής. Χωρίς όμως να τις πολυπροβάλλει όταν βρίσκεται με το σύντροφο του.

Το στοιχείο της Γης

Το στοιχείο της Γης κινείται με βάση την αντίληψη. H αγγλική λέξη είναι perception και την αναφέρουμε γιατί το αντίληψη δεν είναι σίγουρο ότι εκφράζει ακριβώς το νόημα. Το νόημα που είναι «αίσθηση του εδώ και τώρα». Η Γη ενδιαφέρεται για τον κόσμο των τριών διαστάσεων κι όχι για το τι θα μπορούσε να είναι ο καθένας από μας. Ενδιαφέρεται γι’ αυτό που «είναι» κι όχι γι’ αυτό που θα «μπορούσε να είναι». Άνθρωποι που βασίζονται σε αυτό το στοιχείο κινούνται στη ζωή με ό,τι μπορούν να μετρήσουν. Δεν τους ενδιαφέρει η φαντασία ούτε η διαίσθηση. Προσπαθούν να εξελίξουν τον εαυτό τους, μαθαίνοντας ατομικές δεξιότητες, ανεβάζοντας βαθμολογίες και γινόμενοι πιο παραγωγικοί.

Αντίθετα από το Στοιχείο της Φωτιάς, το Στοιχείο της Γης αισθάνεται άνετα με την πραγματικότητα. Έχει καλή σχέση με το χώρο, τα αντικείμενα και το σώμα. Φροντίζει τον εαυτό του, την υγεία του και την καθαριότητα του. Χειρίζεται με επιτυχία τα χρήματα και προοδεύει βασιζόμενο στη σκληρή δουλειά. Προγραμματίζει τα πάντα και έχει σκληρή αυτοπειθαρχία σε κάθε προσπάθεια που οργανώνει. Είναι προσγειωμένο και προσηλωμένο στο στόχο και δε διασπάται σε παράλληλες δραστηριότητες.

Με βάση τα παραπάνω το Στοιχείο της Γης θέλει να έχει το σύντροφο του σωματικά παρών. Αυτή η παρουσία το κάνει να αισθάνεται ευτυχισμένο. Αντίθετα από το στοιχείο της Φωτιάς που πάντα απολαμβάνει την ανταγωνιστικότητα, δεν του αρέσουν οι κόντρες στις σχέσεις, ακόμη κι αν αυτές γίνονται για να κάνουν τις σχέσεις πιο προκλητικές. Ενδιαφέρονται για την υλική άνεση αλλά δεν τους αρέσει και να κάνουν και σπατάλες χωρίς αντίκρισμα. Οι σύντροφοι τους θα ήθελαν να είναι κι αυτοί πρακτικοί και να μην ταξιδεύουν στο όνειρο. Όταν αυτοί εμφανίζονται κάπως περισσότερο ρομαντικοί από ό,τι θα ήθελαν, προσπαθούν να τους επαναφέρουν στην πραγματικότητα.

Στην αρχή αυτό δείχνει χρήσιμο και εποικοδομητικό, ειδικά για ανθρώπους που επηρεάζονται από άλλα Στοιχεία, στην πορεία όμως γίνεται καταπιεστικό και ανιαρό. Ο έρωτας που στην αρχή είναι αισθησιακός και πλήρης, στην πορεία γίνεται βαρετός και επαναλαμβανόμενος. Οι προοπτικές που στην αρχή δείχνουν μεγάλες, προοδευτικά ψαλιδίζονται για χάρη της πραγματικότητας. Αρχίζουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για τη δουλειά και λιγότερο για τους συντρόφους τους. Ταυτίζονται με τους εργασιακούς τους ρόλους και προοδευτικά αλλοτριώνονται δείχνοντας ένα διαφορετικό πρόσωπο από ό,τι στην αρχή της γνωριμίας.

Τους συντρόφους τους αντιμετωπίζουν σαν ανώριμους, που συμπεριφέρονται σα μικρά παιδιά και πρέπει να μεγαλώσουν. Τους προστατεύουν όταν μπλέκουν σε καταστάσεις, αλλά απογοητεύονται όταν αυτοί κάνουν αταξίες. Οι σύντροφοι τους αισθάνονται τελικώς καταπιεσμένοι και προσπαθούν να απαγκιστρωθούν ή καταφεύγουν σε εξωσυζυγικές σχέσεις.

Η Γη καταλαβαίνει τα λάθη της μόνο μέσα από τη ζωή. Μετά από χρόνια και χρόνια αποτυχιών και προδοσίας από τους ερωτικούς τους συντρόφους, φτάνει σε μεγάλη ηλικία για να καταλάβει τι έκανε λάθος και τότε δεν έχει πλέον συχνά το χρόνο να προχωρήσει σε διορθώσεις. Θα πρέπει να είναι πολύ τυχερή να βρει σύντροφο δίπλα της που να της δώσει τον απαραίτητο χρόνο να καταλάβει και να καταφέρει να διορθωθεί.

Αυτά για τα δύο πρώτα από τα τέσσερα στοιχεία. Στο επόμενο μέρος θα δούμε και τα άλλα δύο στοιχεία και πώς τα αντιμετωπίζει η Ψυχολογική Αστρολογία στις Σχέσεις. 

Περισσοτερα για την Ψυχολογική Αστρολογία και πώς ερμηνεύουμε ψυχολογικά το γενέθλιό μας χάρτη μπορείτε να διαβάσετε στο Βιβλίο "Ψυχολογική Αστρολογία" που μπορείτε να βρείτε στο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο www.il-piccolo.gr