Οι πλανήτες στην Ψυχολογική Αστρολογία – Μέρος ΙΙ
Από το Βασίλη Παπαδολιά, vpapadolias@gmail.com
Στο προηγούμενο άρθρο μας «Οι πλανήτες στην Ψυχολογική Αστρολογία» είδαμε πώς μπορούμε να εμβαθύνουμε περισσότερο στο συμβολισμό των προσωπικών πλανητών. Στο σημερινό μας άρθρο ας θα αναφερθούμε στους υπόλοιπους πλανήτες και στο τι σημαίνουν οι πλανήτες για την Ψυχολογική Αστρολογία.
Οι Κοινωνικοί Πλανήτες
Οι κοινωνικοί πλανήτες είναι στοιχείο του ανθρώπινου πολιτισμού καθώς μέχρι τώρα δεν έχουμε να δει τα ζώα να έχουν κάποιου είδους συνειδητή ιεραρχική οργάνωση ή κάποιου είδους πολιτισμό ή κουλτούρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι θεωρούμε την ύπαρξη του ανθρώπου να ξεκινάει όταν βρίσκουμε σπηλαιογραφίες, δηλαδή μία κάποιου είδους έκφραση αφηρημένης σκέψης ή ανθρώπινου πολιτισμού. Οι τάσεις αυτές είναι ενστικτώδεις στο ανθρώπινο είδος, το οποίο όπως έλεγε και ο Αριστοτέλης είναι ζώο πολιτικό. Το ανθρώπινο είδος έχει γενικά την τάση να οργανώνεται συνειδητά σε κοινωνικές δομές, αλλά και να δημιουργεί συστήματα πίστης με τα οποία προσπαθεί να δώσει πνευματικό περιεχόμενο στον κόσμο και τη ζωή του.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Δίας αντιπροσωπεύει την τάση του ανθρώπου να αναζητεί νόημα, να ορίζει ηθικά το καλό και το κακό και να εισέρχεται στο χώρο των αφηρημένων νοημάτων, που δεν μετρώνται με τα μαθηματικά ή τις αριθμητικές πράξεις. Στην προσπάθεια του για αναζήτηση νοήματος, ο Δίας ξεκινά συνήθως απευθυνόμενος στην παράδοση (έξαρση στον Καρκίνο), αλλά σταδιακά γίνεται ο ίδιος εξερευνητής και φιλόσοφος ή αποφασίζει να αφιερώσει την πίστη του σε κάτι (κυριαρχία στον Τοξότη και παραδοσιακά στους Ιχθείς). Στη σύγχρονη εποχή μας είναι δύσκολο να διακρίνουμε τη διαφορά μεταξύ Δία και Ερμή, διαφορά που ήταν αρκετά εύκολη στην αρχαία αστρολογία. Η διαφορά είναι η ίδια με τον άνθρωπο που ρίχνεται στη ζωή της εμπειρίας σε αντίθεση με τον άνθρωπο που προσπαθεί να καταλάβει τη ζωή από τα βιβλία. Προφανώς βέβαια και τα δύο είναι σημαντικά γιατί και η μόρφωση βοηθάει να αποφεύγει κανείς τα λάθη, όμως την ίδια στιγμή δημιουργεί πεποιθήσεις που μας εμποδίζουν να ριχτούμε στον κόσμο της εμπειρίας.
Ο Δίας επίσης είναι δημιουργικός και γόνιμος κι είναι άλλη μία έννοια που έχουμε χάσει στη σύγχρονη αστρολογία. Στην αρχαία παράδοση ο Δίας, σαν αρχηγός των Θεών βλέπουμε ότι είχε άπειρες ερωτικές σχέσεις και γεννούσε συνεχώς τέκνα. Γι’ αυτό στην αρχαία αστρολογία είχε σχέση με τη γονιμότητα. Σήμερα ίσως να μην ισχύει ακριβώς το ίδιο, αλλά σίγουρα έχει σχέση με την δημιουργική γονιμότητα, σε αντίθεση με την αποστασιοποιημένη προσέγγιση του Ερμή. Ο Ρούντολφ Στάινερ στις διδασκαλίες του τοποθέτησε ωραία την αντίθεση ανάμεσα στις λειτουργίες του Willing και του Thikning, του Πάθους και του Διανοουμενισμού, που συχνά οι άνθρωποι βρίσκουν τον εαυτό τους σε διάφορα σημεία αυτής της κλίμακας που χωρίζει τα δύο άκρα. Το σύμβολο του Δία περιέχει ένα ημισφαίριο ανοικτό προς τους άλλους και ευνοεί τη διαφορετικότητα και την ανοχή, όμως περιλαμβάνει στους κόλπους του μόνο τη μία πλευρά των πραγμάτων, την ίδια στιγμή που απορρίπτει την άλλη. Όπως λέει ο Γκάρεθ Νάιτ, γραμματέας της Ντιόν Φόρτσιουν και συγγραφέας του βιβλίου «Οι Ατραποί της Σοφίας» στο Δέντρο της Ζωής ο Δίας είναι η θετική πλευρά του Δασκάλου που επιλέγει να αφήσει τα «σκουπίδια» του υποσυνείδητου του στη σφαίρα του Άρη. Τα άτομα που επηρεάζονται πολύ από το Δία στο ωροσκόπιο τους αδυνατούν να διαχειριστούν τα άσχημα στη ζωή και μπορούν να ζήσουν μόνο όταν νιώθουν θετικά και γόνιμα.
Από την άλλη ο Κρόνος είναι εκείνο το ένστικτο που προσομοιάζει περισσότερο στην ανάγκη της επιβίωσης και γι’ αυτό θεωρείται στην ψυχολογική αστρολογία σε μερικές περιπτώσεις προθάλαμος του Ήλιου. Ιδιαίτερα στα ωροσκόπια εκείνα που ο Ήλιος δεν είναι πολύ ισχυρός, ο άνθρωπος δεν έχει εύκολα τη δυνατότητα να ορίσει και να υλοποιήσει τους στόχους του και χρειάζεται συνήθως έξωθεν πίεση για να αναγκαστεί να πάρει συνειδητές αποφάσεις. Τότε έρχεται ο Κρόνος και ασκεί πίεση και αναγκάζει το άτομο να κάνει επιλογές, οπότε γίνεται συνειδητός στην κατεύθυνση της ζωής του. Σε μερικές περιπτώσεις ο Κρόνος είναι κάποιου είδους εξουσία, ο πατέρας, ο εργοδότης, το κοινωνικό σύστημα, η κοινωνική κριτική, που ορίζει το σωστό και το λάθος όχι τόσο με τα ηθικά κριτήρια του Δία, όσο με τα κριτήρια της κοινωνικής συνοχής. Ο Δίας λέει ότι όλοι πρέπει να είμαστε ελεύθεροι να αναζητήσουμε την ευτυχία, αλλά ο Κρόνος λέει, ότι μπορούμε να το κάνουμε αυτό, υπό την προϋπόθεση ότι σεβόμαστε τους κανόνες της κοινωνικής συμβίωσης. Σε ατομικό επίπεδο μαθαίνουμε να το κάνουμε αυτό στην οικογένεια, όπου πρέπει να συμβιώσουμε με τους άλλους αλλά και στο σχολείο. Εκεί ο Κρόνος βάζει κανόνες που μας δυσαρεστούν κι αυτό μας αναγκάζει να αντιδράσουμε, να φύγουμε από την αυταπάτη της ασφάλειας και γι’ αυτό στο ζωδιακό ο Κρόνος κυβερνάει τον Αιγόκερω, απέναντι από τον Καρκίνο που τον κυβερνάει η Σελήνη. Μέσα από τον εξαναγκασμό σε δράση, αναγκαζόμαστε να βαθμολογήσουμε τον εαυτό μας, τις ικανότητες μας και να δούμε την πραγματικότητα κατάφατσα, αντί να επιδιώκουμε να βλέπουμε την πραγματικότητα μέσα από το πρίσμα της άποψης μας όπως συνήθως κάνει ο Δίας.
Στο σύμβολο του Κρόνου το ημικύκλιο είναι εσωστρεφές και υποτάσσεται στο σταυρό της ύλης, άρα η πραγματικότητα επηρεάζει τα συναισθήματα μας και όχι το αντίστροφο. Από ψυχοθεραπευτικής πλευράς ο Κρόνος είναι καταθλιπτικός, ενώ ο Δίας μανιακός, δημιουργεί δηλαδή μανία δημιουργικότητας. Ιδεολογικά ο Κρόνος είναι συντηρητικός και ο Δίας προοδευτικός, ο Κρόνος ποσοτικός και ο Δίας ποιοτικός, ο Κρόνος περισσότερο αρσενικός και ο Δίας περισσότερο θηλυκός.
Οι Εξωκρόνιοι Πλανήτες
Οι εξωκρόνιοι πλανήτες έχουν ανακαλυφθεί σχετικά πρόσφατα και γι’ αυτό η μελέτη τους σε κάποιες περιπτώσεις δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί πλήρως. Γενικά θεωρείται ότι επηρεάζουν περισσότερο γενιές ανθρώπων, όμως όταν βρίσκονται σε γωνιακούς οίκους στο χάρτη ή κάνουν όψεις με προσωπικούς πλανήτες, τότε όπως λέει ο Ντέην Ρούντηαρ θα πρέπει να τους λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη στην ερμηνεία του χάρτη.
Ο Ουρανός από ψυχολογικής πλευράς έχει πολλές αντιστοιχίες. Κατά πολλούς αστρολόγους είναι η ανώτερη οκτάβα του Ερμή, έχει δηλαδή μία σαφή νοητική φύση και συνδέεται πολύ με τα ζώδια του Αέρα. Κατά τον Ρούντηαρ όμως είναι η υπέρβαση του Κρόνου, καθώς το άτομο, αφού χτίσει το Εγώ του βάσει των πιέσεων των κοινωνικών επιταγών, έρχεται η ώρα να ρωτήσει τον εαυτό του, «δηλαδή αυτό ήταν; Είμαι απλά ένα παράγωγο των κοινωνικών πιέσεων; Πώς διαφοροποιούμαι από το σύνολο, από τη μάζα, το σύστημα;». Εκεί είναι που έρχεται ο Ουρανός να συνδεθεί με αυτό έλεγε ο Αβραάμ Μάσλοου στην Ανθρωπιστική Ψυχολογία, τις ιδιαίτερες και μοναδικές εμπειρίες που κάνουν τον άνθρωπο να νιώθει ότι είναι μοναδικός. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρούμε τη ζωδιακή θέση του Ουρανού στα ωροσκόπια ατόμων, ιδιαίτερα όταν είναι σε ζώδια εξωστρεφή όπως ο Λέοντας ή ο Τοξότης και βλέπουμε πώς κομπάζουν με τα επιτεύγματα τους. Γιατί το κάνουν αυτό; Γιατί έχουν ανάγκη να νιώσουν αυτή τη διαφοροποίηση. Ακόμα και ο Ουρανός στο Ζυγό, προσπαθεί να διαφοροποιηθεί επιδεικνύοντας τη διαφορετικότητα του στις σχέσεις ή στη σεξουαλική του ταυτότητα. Στην Εσωτερική Αστρολογία ο Ουρανός είναι η μετεξέλιξη του Ήλιου. Ενώ αρχικά το Εγώ λειτουργεί σαν Ήλιος, δηλαδή ατομοκεντρικά και εγωιστικά, σταδιακά γίνεται Ουρανός, γιατί βάζει τον εαυτό του ως άτομο σε ένα ρόλο μέσα στο ευρύτερο σύμπαν και ψάχνει ποιος είναι ο ρόλος του σε ένα ευρύτερο πλαίσιο κι όχι μόνο στο μικρόκοσμο της ζωής του. Έτσι γίνεται ο αποκρυφιστής, ο αστρολόγος, ο ψυχολόγος, ο επιστήμονας που αναγνωρίζει τους παγκόσμιους νόμους και αναγνωρίζει την μοναδικότητα του μέσα στο πλαίσιο που καθορίζουν αυτοί οι νόμοι. Στο σύμβολο του Ουρανού ο κύκλος του Ήλιου πέφτει κάτω στη βάση του σταυρού κι έτσι στον Ουρανό το Μεγάλο μας Εγώ του Ήλιου, γίνεται μικρούλι εγώ μπροστά στην απεραντοσύνη του σύμπαντος και των παγκόσμιων νόμων.
Αν ο Ουρανός είναι η μοναδικότητα ο Ποσειδώνας από την άλλη συνδέεται το αντίθετο με την ένωση. Είναι τρόπον τινά η Παγκόσμια Αγάπη, που είναι απαραίτητη στη ζωή, για να υπάρξει ισορροπία. Γιατί, αν το τελικό στάδιο ήταν ο Ουρανός, μπορείτε να φανταστείτε ότι ο κόσμος θα ήταν γεμάτος φωτισμένους ανθρώπους από τη Γνώση, που θα ήταν όμως πολύ στεγνοί συναισθηματικά, χωρίς συμπόνια. Ο Ποσειδώνας βοηθάει κατά τον Ρουντήαρ στο να επανακάμψει το άτομο στην κοινωνία ξεπερνώντας τον Δία, υπό την έννοια ότι είναι ο φιλόσοφος που συνειδητοποιεί ότι δεν έχει νόημα να φιλοσοφεί απλά, αλλά πρέπει να κάνει κάτι γι’ αυτό, δεν ωφελεί να περνάει αυτός καλά, ενώ δυστυχούν κάποιοι άλλοι. Κατά άλλους αστρολόγους ο Ποσειδώνας συνδέεται πιο πολύ με την Αφροδίτη, υπό την έννοια ότι εξυψώνει την προσωπική σε παγκόσμια αγάπη, αλλά και συμβολίζει κάποιες νέες μορφές τέχνης, όπως ο κινηματογράφος ή η φωτογραφία. Άλλοι πάλι τον συνδέουν με τη Σελήνη, υπό την έννοια ότι σχετίζεται με το συλλογικό ασυνείδητο όπως η Σελήνη συνδέεται με το προσωπικό μας ασυνείδητο. Το ενδιαφέρον είναι ότι όλη η σειρά των πλανητών που συνδέονται με τον Ποσειδώνα είναι θηλυκής θα λέγαμε κατεύθυνσης, ενώ για τον Ουρανό είναι ουδέτερης ή αρσενικής. Οι θρησκείες, οι μαζικές ιδεολογίας, η μόδα, η παγκοσμιοποιημένη μουσική και άλλα στοιχεία συναισθηματικά που ξεπερνούν τα όρια των εθνικών κρατών (Κρόνος) ή της εθνικής κουλτούρας (Δίας) είναι στοιχεία που σχετίζονται με τον Ποσειδώνα. Τη δεκαετία του ’70 και του ’80 σε παγκόσμιο επίπεδο ο Ουρανός θα μπορούσαμε να πούμε ότι σχετιζόταν περισσότερο με την φιλελεύθερη και ατομικιστική Δύση, ενώ ο Ποσειδώνας με την Ανατολή που αρέσκεται περισσότερο στη μαζική ιδεολογία. Ωστόσο στη σημερινή εποχή αυτή η διάκριση πλέον δεν είναι εύκολη, καθώς και στη Δύση έχει εισχωρήσει ο φανατισμός εξίσου, ενώ στην Ανατολή η πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων έχει αφήσει να περάσει η δυτική κουλτούρα σε μεγάλο βαθμό.
Κατά την Χάμμακερ και οι τρεις εξωκρόνιοι πλανήτες είναι μέσα υπέρβασης των περιορισμών του Εγώ του Κρόνου. Ένας τρόπος είναι να ξεπεράσουμε τα όρια αυτά με τον Ουρανό, δηλαδή με το μυαλό μας, ένας άλλος ο Ποσειδώνας δηλαδή συναισθηματικά και ένας τρίτος είναι ο Πλούτωνας που συμβολίζει και την παράδοση του ελέγχου στο ίδιο μας το σώμα. Αν λοιπόν από ψυχολογικής πλευράς ο Ουρανός συμβολίζει τη νοητική ενσωμάτωση των άλλων και ο Ποσειδώνας τη συναισθηματική, ο Πλούτωνας συμβολίζει τη φυσική ενσωμάτωση. Γι’ αυτό σχετίζεται και με το σεξ και το χρήμα, καθώς μέσω αυτού η σάρκα του άλλου γίνεται σάρκα δική μας, τα αποκτήματα του άλλου γίνονται δικά μας αλλά και η ίδια μας η ζωή σταματάει να είναι δικιά μας μόνο, καθώς μπορεί να δοθεί για χάρη του άλλου. Το θέμα με τον Πλούτωνα, είναι αν κανείς θα είναι από την πλευρά αυτού που θυσιάζει το Εγώ του ή από την πλευρά εκείνου που ωφελείται από αυτή τη θυσία. Ο Πλούτωνας δεν περιέχει τη συμπόνια του Ποσειδώνα, οπότε εδώ δεν υπάρχει σεβασμός στον άλλο, μόνο Απορρόφηση. Γι’ αυτό θεωρείται και ανώτερη οκτάβα του Άρη, καθώς συμβολίζει την κατάκτηση μέσω Απορρόφησης του Άλλου. Κατά την Hammaker μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε σύμπλεγμα δύναμης, κατά τον Rudhyar ο Πλούτωνας τουναντίον υπάρχει για να τιθασεύει τον Άρη. Είναι η απειλή της βίας, όχι η ίδια η βία, είναι η υπόσχεση του θανάτου, όχι ο ίδιος ο θάνατος.
Σε κάθε περίπτωση ο Πλούτωνας είναι ένα κομμάτι της ζωής μας για το οποίο δεν μιλάμε. Κρατάμε για τον εαυτό μας αυτά που μας κάνει να θέλουμε και να νιώθουμε και τα οποία συχνά είναι τόσο σκοτεινά που δεν τα παραδεχόμαστε ούτε στον εαυτό μας. Παραδεχόμενοι τον Πλούτωνα μπορούμε είτε να φτάσουμε στην απόλυτη μεταμόρφωση του εαυτού μας είτε να ζήσουμε την απόλυτη ηδονή του να κυριαρχούμε πάνω στους άλλους, απλά επειδή δεν έχουμε καθόλου αναστολές. Να γιατί εκτός από τον Πλούτωνα είναι καλό να έχουμε και τους άλλους πλανήτες ενεργούς στο χάρτη για να κρατάνε κάποια ισορροπία.
----
Περισσότερα για τον Πλούτωνα και το τι σημαίνει η παρουσία του στο Ωροσκόπιο σας μπορείτε να διαβάσετε και στο βιβλίο «Πλούτων – Εισαγωγή στην Εξελικτική αστρολογία» που μπορείτε να βρείτε στο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο www.il-piccolo.gr